اصول گرایان سرپل زهاب
سال «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» مبارکباداصول گرایان سرپل زهاب
سال «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» مبارکبادگزارش خبرنگار اعزامی «جوان» از حاشیه‌های مذاکرات وین
دیروز وین و هتل کوبورگ شاید آرام‌ترین روز مذاکرات را از زمان آغاز آن پشت سر گذاشت. وزرای خارجه اکثراً به پایتخت‌های خود برگشته‌اند و به غیر از جان کری، وزیر امورخارجه امریکا که زمینگیر است، خبری از بقیه نیست.
نویسنده : مهدی پورصفا
دیروز وین و هتل کوبورگ شاید آرام‌ترین روز مذاکرات را از زمان آغاز آن پشت سر گذاشت. وزرای خارجه اکثراً به پایتخت‌های خود برگشته‌اند و به غیر از جان کری، وزیر امورخارجه امریکا که زمینگیر است، خبری از بقیه نیست. ظریف قرار است سه‌شنبه (امروز) به وین بازگردد و البته لاوروف هم همان روز می‌رسد تا سه‌گانه ایران، روسیه و امریکا برای ادامه مذاکرات اتمی تکمیل شود. در این میان سایر وزرای خارجه نیز همان روز یا روز سه‌شنبه سر می‌رسند تا تکلیف حساس‌ترین دور مذاکرات را روشن کنند و شاید بتوانند کار را تمام کنند. شاید بتوان وضعیت فعلی مذاکرات وین را در یک کلمه خلاصه کرد و آن هم چیزی نیست، جز حالت انتظار تا شاید امید بار دیگر به مذاکرات بازگردد. در این میان همچنان رایزنی‌ها باقی است تا کار کمی تا رسیدن وزرای خارجه به جلو برود.
همه رفتند
دیروز بخش عمده‌ای از رایزنی‌های هسته‌ای بر دیدارهای دوجانبه و سه‌جانبه مذاکرات هسته‌ای بین معاونین وزرای خارجه ایران و امریکا، همچنین اشمیت معاون کمیسیون سیاست خارجی اتحادیه اروپا متمرکز بود؛ مذاکراتی که همچنان بر سر مسائل کارشناسی است و البته اختلافاتی که به نظر می‌رسد تا زمان حل آنها راه درازی باشد. در اینکه هنوز چه محورهایی محل اختلاف است، اخبار دقیقی وجود ندارد اما بحث‌های مرتبط با فردو، آینده تحقیق و توسعه سانتریفیوژ‌های ایرانی و همچنین لغو تحریم‌ها مهم‌ترین محورهای اختلاف طرفین در رسیدن به تفاهم است. در این میان آنچه جالب توجه است، شانتاژ رسانه‌ای گروه‌های مختلف در جریان مذاکرات است که حدس و گمان‌های مختلفی را منتشر می‌کنند و مهم‌ترین آن بحث فروش اورانیوم ایران به کشورهای خارجی است که حسابی سر و صدا کرده است و البته همچنان مقامات ایرانی آن را با قدرت تکذیب می‌کنند.
بحث نظارت آژانس بر جنبه‌های مختلف توافق از موضوعاتی است که به نظر می‌رسد مورد اختلاف است.
صف‌آرایی رسانه‌ای ایرانی‌ها و امریکایی ها
در میان مقاماتی که وارد وین شده‌اند، شاید بتوان از خانم افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه نام برد که دیروز وارد وین شد تا صف‌آرایی رسانه‌های ایرانی در وین با حضور وی کامل شود.
این در حالی است که تیم سخنگویی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه امریکا به صورت فعال در جریان مذاکرات حضور دارد. آلن ایر، سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا و ماری هارف، معاون رسانه‌ای جان کری از جمله مقاماتی هستند که به صورت مداوم در بین خبرنگاران حضور دارند. محل اقامت تیم رسانه‌ای امریکا در هتل ماریوت است، هتلی در نزدیکی محل مذاکرات که بسیاری از خبرنگاران ایرانی و خارجی برای استراحت به آنجا پناه می‌برند. در این میان جلسات هر روزه توجیه رسانه‌ای در محل هتل ماریوت بین خبرنگاران خارجی و تیم رسانه‌ای امریکا در جریان است تا قضیه آن‌گونه که امریکایی‌ها دوست دارند، در رسانه‌ها منعکس شود. در این میان تیم رسانه‌ای وزارت امور خارجه عملاً در خواب به سر می‌برد و جریان اخبار و شایعات گوناگون رسانه‌های ایرانی را سردرگم کرده و همین امر به انتشار اخبار نادرست و غیرحقیقی دامن زده است؛ اخباری از جمله حضور حسن روحانی در وین یا موافقت ایران با برخی شرط‌های امریکایی‌ها که بازتاب وسیعی در رسانه‌های داخلی ایجاد کرده است. شاید بد نبود که وزارت امورخارجه توجه بیشتری به پشتیبانی محتوایی رسانه‌ها داشت و تنها به اطلاع‌رسانی برخی اخبار از طریق شبکه‌های اجتماعی که در نهایت هم بسیار دیر به دست رسانه‌های خارجی می‌رسید، اکتفا نمی‌کرد.
پیام اوباما و شایعات رسانه‌ای
در این میان خبر دیگری که سبب شده است شایعات وسیعی در بین خبرنگاران مطرح شود، بحث پیام اوباما بود که از سوی یکی از همسایگان ایران به مقامات داخلی نظام رسیده است.
در این باره برخی شایعات حاکی است که محتوای این پیام سخنان قبلی مقامات امریکایی بوده است و تغییری تازه در مواضع آنها به وجود نیاورده است و مقام معظم رهبری نیز پیش از آن بر ضرورت لغو تمام تحریم‌ها در روز اول توافق تأکید کردند.
سفر ظریف به تهران نیز بحث دیگری را مطرح کرده که ظریف برای برخی مشورت‌ها به تهران سفر کرده است و البته خود ظریف نیز بر این نکته تأکید کرده است که سفر وی تنها برای برخی مشورت‌ها در تهران بوده است. از سوی دیگر احتمال سفر علی اکبر صالحی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی نیز پررنگ به نظر می‌رسد. هنوز مسائل فنی بسیاری بین ایران و امریکا باقی مانده است که به‌تدریج باید حل شود.
از نکات دیگر حضور چند باره آمانو، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود که همچنان در حال رفت و آمد به محل مذاکرات است و دیدارش با وزرای خارجه و از جمله مونیز وزیر انرژی امریکا تا شاید راه حلی برای بحث بازرسی‌ها پیدا شود.
معجون مذاکرات به مزه حقوق بشر هم آغشته می‌شود
از حاشیه‌های پر رنگ دیروز مذاکرات می‌توان به نشست خبری خانواده امیر رضا حکمتی اشاره کرد که به اتهام جاسوسی در کشورمان دستگیر شده است. حکمتی متهم است که از طریق خدمت به ارتش بیگانه مرتکب جرایم فراوانی شده است و حالا در انتظار حکم اعدام خود به‌سر می‌برد. در این نشست خبری که اغلب خبرنگاران رسانه‌های غربی دعوت شدند خانواده حکمتی بر بی‌گناهی فرزند خود تأکید کردند و خواستار آزادی وی شدند. در این میان شایعات دیگری نیز وجود دارد که برادر جیسون رضاییان دیگر امریکایی دستگیر شده در ایران نیز در این مذاکرات حضور دارد. رضاییان نیز با اتهام جاسوسی روبه رو است و چندین جلسه محاکمه وی در دادگاه انقلاب برگزار شده است. نکته جالب اینجا بود که خانواده حکمتی بر این نکته تأکید کردند که حضور آنها هیچ گونه ارتباطی با مقام امریکایی ندارد، اما نمی‌توان باور نکرد که در پس ارتباطات رضاییان با آلن ایر سخنگوی فارسی‌زبان وزارت امورخارجه چه مسائلی نهفته بود؛ بحث‌هایی که سبب دستگیری رضاییان توسط دستگاه‌های امنیتی ایران شد.
شاید حضور خانواده‌های این افراد در ایران این نکته را به مقامات ایرانی یادآوری می‌کند که بحث حقوق بشر پس از مسائل هسته‌ای در انتظار مطرح شدن است. مقامات کنگره امریکا چندی پیش در یک قطعنامه غیر الزام آور خواستار مطرح شدن موضوع امریکایی‌های زندانی شده در ایران توسط مقامات وزارت امورخارجه ایران شدند و حتی در قطعنامه خود درباره مذاکرات هسته‌ای این نکته را مطرح کردند که باید نقض حقوق بشر توسط ایران از سوی وزارت امورخارجه امریکا رصد شود و به صورت دائم به اطلاع کنگره امریکا برسد.
حالا سؤال اینجاست که آیا مطرح شدن بحث‌های حقوق بشری در حاشیه مذاکرات زمینه‌ای نخواهد شد که در آینده پرونده‌های جدیدی علیه ایران در مجامع بین‌المللی و کنگره امریکا گشوده شود. به نظر معجون مذاکرات خیلی زودتر از آنچه که تصور می‌شد به مزه حقوق بشر آلوده شد. باید در آینده دید که این مسیر به کجا می‌رسد. از سوی دیگر دیروز پنهان کاری در مسیر مذاکرات بسیار بدتر از گذشته جلب توجه می‌کرد و نمونه آن حضور در مقابل در‌های ورودی هتل بود.
منبع : روزنامه جوان